Kì 1: Tổng quan về Barcelona
Còn được biết đến với những cái tên như Barcinona, Barjelūnah, Colonia Faventia Julia Augusta Pia Barcino, Barcelona là thủ phủ của Cộng đồng tự trị Catalonia thuộc đông bắc Tây Ban Nha, cách biên giới với Pháp 150km về phía nam. Nơi đây là một hải cảng nổi tiếng của vùng Địa Trung Hải, đóng vai trò quan trọng về văn hóa, phong cảnh, kiến trúc và giao thương trong suốt bề dài lịch sử.
Trong chuyến viếng thăm vào năm 1862, văn hào người Đan Mạch Hans Christian Andersen đã gọi Barcelona là “Paris của Tây Ban Nha” khi quá choáng ngợp trước vẻ đẹp của một trung tâm văn hóa – lịch sử lâu đời với vô số thư viện, bảo tàng, kho lưu trữ và địa điểm du lịch nổi tiếng . Các công trình kiến trúc của Barcelona được xây dựng theo nhiều phong cách, trường phái nghệ thuật khác nhau nên thật khó để sinh viên khi du học Tây Ban Nha cảm thấy nhàm chán. Từ cuối những năm 1970, Barcelona được thổi luồng sinh lực mới khi nền văn hóa Catalonia được công nhận chính thức về cả ngôn ngữ lẫn quyền tự trị. Điều này kết hợp với cảnh quan thiên nhiên đầy ấn tượng khi vừa có núi non hùng vĩ lại vừa tiếp giáp với Địa Trung Hải nên thơ, được điểm tô bằng khí hậu ôn hòa đã khiến Barcelona trở thành miền đất hứa để học tập và nghiên cứu.
>>>Xem thêm: Chi phí du học Tây Ban Nha
Tọa lạc tại vị trí chiến lược cả về chính trị lẫn kinh tế nên trong suốt chiều dài lịch sử Barcelona đã phải đấu tranh quyết liệt để gìn giữ lãnh thổ. Cho đến tận thế kỉ XIX nơi đây vẫn còn được che chắn bởi tầng tầng lớp lớp pháp đài cùng nhiều công trình quân sự. Đây cũng là nhân tố góp phần vào sự ra đời của khu thị trấn và đô thị vệ tinh xung quanh trung tâm thành phố. Mặc dù, đôi lúc Barcelona cũng lồng lộng gió ngàn nhưng vì lá chắn tự nhiên được tạo thành từ những dãy núi vòng cung bao quanh mà thành phố bớt đi những cơn gió lạnh khắc nghiệt từ phía bắc và phía tây. Nhiệt độ trung bình của Barcelona là 16 °C, lạnh nhất là vào tháng Một (9 °C), nóng nhất là tháng Tám (24 °C) và lượng mưa trung bình năm là khoảng 600 mm.
Trung tâm của Barcelona phố là Quận Gothic, nằm giữa Ramblas (chuỗi các đại lộ kết nối với nhau, dẫn thẳng về phía đông nam theo hướng ra biển) và Via Laietana (“mê cung” được tạo thành từ nhiều con phố nhỏ bị chia cắt bởi những tòa nhà thời Trung cổ tráng lệ). Khi du học Tây Ban Nha tại Barcelona, nhiều sinh viên đã si mê trước những thánh đường, cung điện – nhân tố đưa nơi đây trở thành trung tâm tôn giáo của cả vùng. Nổi bật nhất là các công trình đang được Chính phủ sử dụng như Điện Generalitat (trụ sở chính của Catalonia) với mặt tiền được xây dựng theo phong cách Baroque và Tân cổ điển từ thế kỷ XIV-XV cùng Cung điện Hoàng gia, vốn nổi tiếng nhờ vẻ đẹp lộng lẫy, tô điểm cho vai trò thủ phủ hành chính của Barcelona.
Ngày nay, tại một số nơi của Barcelona ta vẫn có thể nhìn thấy những di tích được người La Mã xây dựng trong quá khứ. Bức tường thành dọc Ramblas được xây dựng vào thế kỷ XIII đã bao bọc và lưu giữ vẻ đẹp của nơi này trong suốt thời gian qua. Đây cũng là hệ thống phòng thủ quan trọng trong trận chiến Kế vị Tân Ban Nha (1701 – 1714) và đã được gia cố thêm với một thành lũy sau khi nơi này bị chiếm đóng. Vào giữa thế kỷ XIX khi nhu cầu nâng cao khả năng phòng thủ không còn quá cấp thiết thì Barcelona bắt tay vào công cuộc kiến thiết thành phố. Nhiều kế hoạch đã được xây dựng để mở rộng quy mô đáp ứng cho việc bùng nổ dân số thời bấy giờ.
Kết quả cuối cùng là Barcelona được quy hoạch theo hình khối, tạo không gian mở để trồng cây xanh và xây dựng nhiều công trình xã hội. Khu vực được mở rộng có tên gọi là L’Eixample vốn là khoảng đất trống được để lại nhằm tạo tầm bắn thông thoáng từ tường thành. Thật không may, kế hoạch này đã không được thực thi trọn vẹn và trong vòng 30 năm, những khoảng trống trong thành đều bị tận dụng, khai thác khiến mật độ nhà ở tăng lên gấp ba lần. Sau này thành phố được mở rộng nhờ vào sự sáp nhập những thành phố tự trị cũ quanh Barcelona. Tiếp theo đó nơi đây lại phải đối mặt với những hệ lụy từ việc đô thị mở rộng tràn lan, không được điểm soát vào giai đoạn cầm quyền của Francisco Franco. Với việc trở thành nơi đăng cai của Thế vận hội mùa Hè năm 1992 đã tạo cơ hội để Barcelona thay đổi diện mạo khi đã sửa sang, cải tạo lại những khu vực bị quy hoạch sai lầm.
Với du khách, địa điểm thu hút nhất Barcelona vẫn là trung tâm thành phố, đặc biệt là quanh khu vực Ramblas. Phố tản bộ nổi tiếng này được tách khỏi L’Eixample nhờ Quảng trường Catalunya rộng lớn cùng Quảng trường Portal de la Pau hướng về phía cảng. Tại đây, du khách sẽ được ngắm nhìn đài kỷ niệm Christopher Columbus được dựng lên để tôn vinh thành tựu khám phá châu Mỹ của ông. Bên cạnh đó, Ramblas còn tạo nên những góc nhìn thú vị cho Barcelona khi vừa có những con phố rộng rãi rợp bóng cây lại vừa có các cửa hàng kinh doanh đa dạng mặt hàng để du khách thuận lợi mua sắm.
Thông thường mỗi thời đại sẽ phản ánh phong cách kiến trúc tương ứng. Nhưng Barcelona lại là ngoại lệ khi luôn thu hút những kiến trúc sư tài ba với quan điểm nghệ thuật độc đáo và sáng tạo. Với một số người thì các tòa nhà hiện đại dọc khu Diagonal đã vô cùng ấn tượng, đáng để ngưỡng mộ và học hỏi. Tuy nhiên thực tế lại cho thấy Barcelona phát triển cao hơn điều bạn nghĩ vì những tòa nhà này không thể sánh với tuyệt tác của kiến trúc sư Antoni Gaudí: Sagrada Família. Với vẻ đẹp tráng lệ và kĩ vĩ, Sagrada Família đã trở thành biểu tượng cho Barcelona, thu hút đông đảo du khách ghé thăm mỗi năm. Bên cạnh đó, Antoni Gaudí cũng đóng góp nhiều công trình tiêu biểu khác cho Barcelona như Casa Batlló, Casa Milá (La Pedrera) và Công viên Güell. Cùng với ông, nhiều kiến trúc sư khác cũng đã cống hiến tài năng cho thành phố này như Luis Doménechi Montaner, người khởi tạo nên Cung điện Âm nhạc – Di sản thế giới của UNESCO năm 1997.
Trên đây chỉ mới là một vài nét tổng quan về Barcelona vì vậy hãy đón đọc những kì sau để hiểu rõ hơn về đô thị phồn hoa này!
Đón đọc kì 2: Con người và văn hóa của Barcelona
